Wniosek dowodowy (19091301)

Wnoszę o przeprowadzenie dowodu z dokumentu, wskazującego na liczbę wykonawców powiązanych w projektach POIG, działanie 8.1, prowadzących projekty w latach 2010-2012, w przypadku których stwierdzono powiązania osobowo-kapitałowe z beneficjentami, lub które zostały zadeklarowane przez samych beneficjentów, a których realizacja nie wygenerowała kosztów uznanych przez PARP jako niekwalifikowane

na okoliczność: wykazania, iż występowanie powiązań osobowo-kapitałowych samo w sobie nie jest naruszeniem zasad obowiązujących w projektach POIG 8.1 z uwagi na fakt, iż ogromna liczba beneficjentów rozliczających koszty z podmiotami powiązanymi rozliczała je z PARP w ten sposób że wydatki związane z pracami lub dostawami od tych podmiotów uznano za kwalifikowane.

poprzez: zobowiązanie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości do wykazania listy lub liczby podmiotów co do których w przypadku Programów Operacyjnych Innowacyjna Gospodarka realizowanych w latach 2010-2012 stwierdzono istnienie powiązań osobowo-kapitałowych ORAZ niezależnie wskazania osobnej liczby lub listy wykonawców, w przypadku których uznano wydatki beneficjentów za niekwalifikowane z uwagi na występowanie takich powiązań.

Uzasadnienie

Analogiczne zapytanie w trybie dostępu do informacji publicznej skierowano do PARP jeszcze w ciągu ostatnich 12 miesięcy, jednak PARP nie udzielił odpowiedzi na to pytanie z uwagi na brak możliwości doliczenia się takich wykonawców. Przyczyną braku możliwości ustalenia tej liczby jest fakt iż PARP nie ma tych informacji, albowiem oświadczenia o braku powiązań nigdy nie były przekazywane ani komunikowane do PARP, a jedynie stanowiły informację pomocniczą, jaką niezależnie poszczególne RIFy (w tym ZARR) pozyskiwały na własną rękę, m.in (w przypadku ZARR) poprzez zobowiązanie beneficjentów do składania oświadczeń do ZARR w trakcie realizacji projektu.

Każda RIF inaczej rozumie powiązania osobowe, a także każda RIF inaczej je liczy. Jak wskazano w odpowiedzi na zapytanie o informację publiczną – PARP w ogóle nie przetwarza tych informacji bezpośrednio, a jedynie nakłada na RIF obowiązek ustalenia spełnienia zasad określonych w umowie dotacyjnej poprzez zapewnienie stosownych weryfikacji podmiotów powiązanych – obowiązek który każdy RIF spełniał inaczej.

Brak podstawowej wiedzy na temat chociażby liczby takich podmiotów może wskazywać, że urzędnicy PARP nie dopełnili obowiązków ciążących na PARP, a wynikających z ustawy. W kontekście tego postępowania jednocześnie wskazuje na to że w instytucji tej panuje bałagan: tak organizacyjny wynikający z braku możliwości doliczenia się nawet wykonawców w projektach, jak i prawny wynikający z tego że wykładnią prawa administracyjnego zajmują się poszczególne regionalne instytucje rozliczeniowe, a w praktyce spółki prywatne dokonujące wykładni prawa na zasadach komercyjnych (tj. zależnych od polityki sprzedaży) – innych w każdym RIFie (np. Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego Spółka Akcyjna).

Jednocześnie, jeśli PARP nie udzieli informacji o tym jak ogromna jest liczba podmiotów powiązanych, co do których nie uznano naruszenia zasad w projekcie wskazuję, że takie zachowanie stanowi o niewykonanie ustawowego obowiązku zbadania powiązań osobowo kapitałowych wynikających z ustawy o PARP, bądź też wskazuje że POWIĄZANIA osobowo kapitałowe między wykonawcami a beneficjentem FAKTYCZNIE są NIEISTOTNE z punktu widzenia udzielonych dotacji. Do ustalenia liczby stwierdzonych powiązań osobowo kapitałowych we wskazanym okresie PARP powinien również doliczyć powiązania osobowo kapitałowe stwierdzone w samym PARP – przynajmniej w tych przypadkach w których PARP występuje przecież również jako beneficjent różnych dotacji ze środków europejskich, jakie w okresie realizacji naszego projektu przynajmniej otrzymywał również sam PARP.

Na marginesie, zauważyć należy że w tych wystąpieniach prezes PARP określała istnienie powiązań stwierdzonych w PARP jako przypadki „naganne” (a nie przestępstwa w rozumieniu kodeksu karnego) – patrz „wystąpienie pokontrolne” prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości – Bożeny Kasprzak z dnia 16 kwietnia 2009. W tym zakresie jest nielogiczne aby PARP domagał się ukarania „sprawców przestępstwa”, o którym sam w osobie prezes PARP przed prezesem NIK wypowiadał się jako przypadki „naganne” – nie generujące nawet kosztów niekwalifikowanych, co miało miejsce w przypadku tych środków które sam PARP otrzymywał występując jako beneficjent dotacji unijnych, a jednocześnie powierzający wykonanie zleceń wynikających z tych dotacji urzędnikom PARP, którzy po godzinach prowadzili działalność gospodarczą związaną z realizacją tych zleceń (o czym stanowczo przekonuje wystąpienie pokontrolne z dnia z dnia 16 kwietnia 2009 dotyczące wniosków kontroli Najwyższej Izby Kontroli).

Na marginesie, zauważyć należy iż traktowanie powiązań osobowo-kapitałowych jako naruszenie zapisów umowy jest niedopuszczalne, albowiem naruszałoby zasadę proporcjonalności, a stwierdzenie naruszenia umowy cywilnej wymaga zapisu w samej umowie, który musiałby wprost określać jakie postępowanie wymagane jest aby zasady określone w umowie uznać za spełnione lub naruszone. Takie postanowienie nie znalazło się akurat w naszej umowie dotacyjnej z uwagi na niedopuszczalność takich zapisów przez beneficjenta w umowie dotacyjnej, jeśli zawarto ją na zasadach kodeksu cywilnego – o czym mówi sama umowa. Umowa nie zakazuje zatem występowania powiązań osobowo kapitałowych, ani nie wskazuje iż występowanie takich powiązań będzie stanowiło naruszenie jakichkolwiek zasad obowiązujących w umowie.

Tworzenie z kolei stosownych zakazów na poziomie ustawowym z kolei nie implikuje działania nowo powstałego prawa wstecz, a niezależnie od tego tworzenie takich obostrzeń jest niedopuszczalne, co potwierdził TSUE – który wskazał niedopuszczalność tworzenia przepisów, które zezwalają na automatyczne wykluczanie przedsiębiorców powiązanych kapitałowo. W wyroku z 19 maja 2009 r. (sprawa C-538/07 Assitur, akapity 29–30 oraz 32 wyroku)

W kontekście tego postępowania warto zauważyć że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że istnienie w ustawodawstwie krajowym przepisu, który zezwala na automatyczne wykluczanie przedsiębiorców powiązanych kapitałowo, narusza zasadę proporcjonalności, tacy bowiem wykonawcy powinni mieć możliwość wykazania, że charakter łączących ich powiązań nie zakłóci uczciwej konkurencji. W kontekście tego orzeczenia zarzut prokuratury powołujący się na te przepisy (niezależnie od tego że powstały one po czasie w którym prokuratura ustaliła rzekome przestępstwo ich naruszenia) – jest niedopuszczalny, albowiem przepisy te powinny być w ogóle wyeliminowane z porządku prawnego, a ich naruszanie nie może być przestępstwem.